Kościół w Jaworkach
Kościół w Jaworkach to jedna z najpiękniejszych budowli sakralnych znajdujących się na terenie Pienin. Na szczególną uwagę zasługuje tutaj przede wszystkim odrestaurowany niedawno przez krakowskich konserwatorów sztuki ikonostas, który teraz znów tak jak i przed wiekami nadaje kościołowi niespotykanego blasku. Ściana ikon została odrestaurowana bardzo starannie z zachowaniem kanonów sztuki zdobniczej, jaką przed wiekami posługiwali się malarze i zdobnicy wschodni.
Losy kościoła w Jaworkach
Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela jest dawną cerkwią greckokatolicką, służącą rzymskim katolikom. Wzniesiono go w 1798 roku w miejsce drewnianej, która powstała w roku 1680. Poprzednia cerkiew uległa całkowitemu zniszczeniu w wyniku pożaru. W tym czasie stworzono także parafię greckokatolicką, która obejmowała 4 wsie Rusińskie. Nowa świątynia odznacza się stylem klasycystycznym, nie mniej jednak możemy tutaj także odnaleźć elementy późnobarokowe, które wymuszone zostały przez austriackie prawo budowy. W tamtych czasach władze austriackie dążyły do podporządkowania sobie całego życia religijnego w cesarstwie. Wynikiem tych właśnie dążeń było narzucenie stylu józefińskiego. Było to nic innego jak zestaw oficjalnych, urzędowych wzorców, które obowiązywały każdą nowopowstałą budowlę sakralną. Styl józefiński jest pewnego rodzaju odmianą stylu późnobarokowego. Ciekawym elementem architektonicznym była wieża z gontowym hełmem, która zdecydowanie dominowała nad okolicą. W chwili obecnej świątynia jest jednonawową , kamienną, otynkowaną budowlą o namiotowym i pokrytym blachą dachu.
Zachwycający ikonostas
Znacznie ciekawsze jest samo wnętrze cerkwi. Dominuje tutaj tradycyjny greckokatolicki ikonostas z wizerunkami Marki Boskiej oraz św. Mikołaja. W samym centrum ikonostasu znajdują się Carskie Wrota, przez które może przejść tylko duchowny wyższego stopnia w czasie liturgii oraz Diakońskie Wrota – przeznaczone dla niższego stopniem duchowieństwa. Warto wiedzieć, że ten zachwycający ikonostas pełnił nie tylko funkcję estetyczną, ale także przypisywano mu ważną rolę obronną. W razie najazdu na kościół żołnierze potrzebowali kilku sekund więcej, aby móc dotrzeć do ołtarza. To dawało duchownemu sprawującemu liturgię dodatkowy czas na to, aby mógł on spożyć Ciał i Krew Chrystusa i tym samym uchronić je od zbezczeszczenia.
Polichromia
Na ścianach świątyni podziwiać możemy także zabytkową polichromię pochodzącą z 1926 roku. Namalował ją Andriej Demkowicz. Zawiera ona scenę Zwiastowania, Pokłon Trzech Króli oraz Chrzest i Zmartwychwstanie Pańskie. Na chórze widnieje napis w języku starocerkiewni słowiańskim, który tłumaczymy jako „Chwała na wysokości Bogu, a na ziemi pokój”.
Inne atrakcje
Na poddaszu świątyni znajduje się chronione stanowisko najmniejszego w Polsce nietoperza – rzadkiego podkowca małego. W sąsiedztwie cerkwi w starych drzewach ukryty jest także stary cmentarzyk.
Ważne informacje
W kościele w Jaworkach odbywają się nabożeństwa w obrządku rzymsko katolickim w następującym porządku:
